محسن علی پور-پایگاه خبری گنبدی ها/ امام خمینی(ره) وحدت را «عامل قدرت» و تفرقه را موجب «سستی پایه دیانت»، تلقی کرده و هشدار می‌دهد: «تفرقه موجود در بین کشورهای مسلمان یا از خیانت سران ممالک اسلامی و یا از جهل و بی‌اطلاعی آنان است … سنی و شیعه مطرح نیست، در اسلام کرد و فارس مطرح نیست، در اسلام همه برادر و با هم هستیم. یک دسته از مسلمانان؛ سنی، یک دسته حنفی و دسته‌ای اخباری هستند … در یک جامعه‌ای که همه می‌خواهند به اسلام خدمت کنند و برای اسلام باشند، این مسائل نباید مطرح شود. ما همه برادر و باهم هستیم … . اینها دلیل اختلاف نیست، ما نباید با هم اختلاف و یا یک تضادی داشته باشیم. برادران شیعه و سنی باید از هر اختلافی احتراز کنند. امروز اختلاف بین ما، تنها به نفع آنهایی است که نه به مذهب شیعه اعتقاد دارند و نه به مذهب سنی اعتقاد دارند و نه به مذهب حنفی و یا سایر فرق. آنها می‌خواهند نه این باشد و نه آن، راه را این­طور می‌دانند که بین این دو اختلاف بیندازند. ما باید توجه به این معنی بکنیم که همه ما مسلمان هستیم و همه ما اهل قرآن و اهل توحید هستیم و باید برای قرآن و توحید زحمت بکشیم و خدمت کنیم» (خمینی، ۱۳۶۸، ج۱۲، ص۲۵۹). در جای دیگر ایشان معتقدند که«رمز پیروزی مسلمانان در صدر اسلام، وحدت کلمه و وحدت ایمان بود» (همان، ج۶، ص۴۹).

موضوع وحدت و همبستگی آنچنان مهم و ضروری است که اگر موضوع امتحان الهی و ابتلاء انسان­ها در حیات دنیوی نمی­بود، بدون شکّ «خداوند با اراده تکوینی خود، همه مردم را یک­پارچه و یک امّت قرار می­داد» (طبرسی، ۱۳۷۲: ج۱، ص۳۳۴)؛ چنان که قرآن کریم می­فرماید:

«وَلَوْ شاءَ اللَّهُ لَجَعَلَکُمْ أُمَّهً واحِدَهً وَلکِنْ لِیَبْلُوَکُمْ فِی مَا آتَاکُمْ» (مائده: ۴۸)؛ و اگر خدا مى‏خواست همه شما را یک امت مى‏ساخت. ولى خواست در آنچه به شما ارزانى داشته است بیازمایدتان.

همچنین قرآن کریم، فلسفه تشریع دین و بعثت پیامبران را نیز پیشگیری از هرگونه تفرقه و پراکندگی دانسته است:

«کَانَ النَّاسُ أُمَّهً واحِدَهً فَبَعَثَ اللَّهُ النَّبِیِّینَ مُبَشِّرِینَ وَمُنْذِرِینَ وَأَنْزَلَ مَعَهُمُ الْکِتابَ بِالْحَقِّ لِیَحْکُمَ بَیْنَ النَّاسِ فِیمَا اخْتَلَفُوا فِیهِ» (بقره: ۲۱۳)؛ مردم یک امّت بودند، پس خدا پیامبران بشارت‏دهنده و ترساننده را بفرستاد، و بر آنها کتاب بر حقّ نازل کرد تا آن کتاب در آنچه مردم اختلاف دارند، میانشان حکم کند.

 یکی از بزرگ‌ترین رسالت‌های پیامبر اعظم(ص) دعوت مسلمانان به وحدت بوده است به طوری که حضرت در این خصوص می‌فرمایند الجَماعَهُ رَحمَهٌ و الفُرقَهُ عذابٌ؛ وحدت مایه رحمت و تفرقه موجب عذاب است، که این بیانگر اهمیت یکپارچگی امت اسلام است.

امروز ما در جامعه ای زندگی می کنیم که موانع و کارشکنی های فراوانی در ایجاد وحدت میان جوامع اسلامی وجود دارد و نقش استکبار جهانی را نباید نادیده بگیریم  چراکه دشمنان به دنبال ایجاد انشقاق، فتنه، شکاف و پراکندگی میان امت اسلامی هستند. همانطور که مقام معظم رهبری فرمودند امروز گروهک های ضاله افراطی به نام اسلام و مولود در دست استکبار جهانی و انگلیسی ها برای مخدوش کردن چهره اسلام عزیز تلاش می کنند و باید در برابر آنها مقابله کرد و عالمان، دانشگاهیان و دانشجویان رسالت و مسئولیت خطیری در آگاهی بخشی به جامعه و نشان دادن راه صحیح و ناب اسلام به جامعه و زدودن جهل و تعصب بردوش دارند به گونه ای که جامعه را از ظلمت جمود فکری،جهل، تعصب و خودخواهی ها نجات دهند. لذا اگر این راه را در پیش بگیریم، تمدن نوین اسلامی که مقام معظم رهبری تاکید دارند در جامعه محقق خواهد شد. یعنی برای پیشرفت همه جانبه جامعه اسلامی همه باید تلاش کنیم و تمدن نوین اسلامی چون متکی بر اخلاق دینی است لذا پویا و بالنده و توأم با نشاط، بصیرت و عقلانیت است و جامعه را به سمت فلاح و رستگاری پیش می‌برد.

اساتید دانشگاهی زمام تعلیم و تربیت جامعه را بر عهده دارند و لذا باید اخلاق و کرامت انسانی را تضمین کنند. از طرفی هم تمدن غرب برای جامعه آسیب سازست و خبری از اخلاق و کرامت انسانی در تمدن غرب نیست و از کرامت و ارزش انسانی غافل است و این تمدن اسلامی است که اخلاق را به ارمغان می‌اورد و تعلیم و تربیت اسلامی که پایه های محکم تمدن اسلامی است و با ایجاد وحدت و همبستگی اجتماعی جامعه را به سمت کمالات سوق می دهد و مدینه فاضله ای را تاسیس می کند. اسلام با معارف همه سویه که از غنای خاصی برخوردار است توام با خرد و عقلانیت یک جامعه اخلاقی، متحد و یکپارچه ای را به ارمغان آورده است و دانشگاهیان با رویکرد وحدت آفرین و با تاکید بر همبستگی اجتماعی در تبیین آن نقش بسزایی دارند.

امام خمینی برای دانشگاه، دانشگاهیان و دانشجویان، پیام ها و سخنان مبسوطی بیان فرموده اند که اگر با دقت و از ابعاد گوناگون تجزیه و تحلیل شوند، راه نجات یک ملت و کشور مشخص و در صورت عمل به آن رهنمودها، این امر محقق می شود. همچنین اندیشه های حضرت امام نشان می دهد که در میان اقشار مختلف اجتماعی برای دانشگاه و دانشگاهیان جایگاه ممتازی قائل بودند.از دیدگاه امام راحل (س) دانشگاه به جهت نقش ویژه فرهنگی، اجتماعی و سیاسی خود، همواره از اهم امور و مبدأ همه تحولات جامعه است. اصلاحات اجتماعی تابعی از اصلاحات دانشگاه است و آن قدر برای دانشگاه اهمیت قائل هستند که در کلامشان، این نهاد اجتماعی با سرنوشت انقلاب و اسلام پیوند ناگسستنی دارد.

وظیفه مغزهای متفکر جامعه

حضرت امام دانشگاهیان و حوزویان را مغز متفکر جامعه معرفی کرده و فرمودند اکنون که به خواست خداوند متعال و مجاهدت ملت از روحانی و دانشگاهی و سایر قشرها بند اسارت را پاره و سد قدرت ابرقدرت ها را شکستند و کشور را از دست آنان و وابستگانشان نجات دادند، توصیه اینجانب آن است که نسل حاضر و آینده غفلت نکنند و جوانان برومند عزیز هرچه بیشتر با روحانیون و طلاب علوم اسلامی پیوند دوستی و تفاهم را محکم تر و استوارتر سازند و از نقشه ها و توطئه های دشمن غدر غافل نباشند.

به مجرد آن که فرد یا افرادی را دیدند که با گفتار و رفتار خود درصدد است بذر نفاق بین آنان افکند او را ارشاد و نصیحت کنند و اگر تاثیر نداشت از او روگردان شوند و او را به انزوا کشانند و نگذارند توطئه ریشه دواند که سرچشمه را به آسانی می توان گرفت و مخصوصا در دانشگاه کسی پیدا شد که می خواهد انحراف ایجاد کند او را ارشاد و اگر نشد از خود و کلاس خود طرد کنند.

پیشنهادات

لذا برای وحدت پیشنهادات ذیل قابل طرح است:

۱- طرح اندیشه مهدویت به عنوان باوری عزت بخش و قدرتآفرین.
۲- توجه جدی به رهنمودهای مقام معظم رهبری به عنوان محور وحدت.
۳- پرهیز جدی از سیاسی کردن و جناحی کردن وحدت.
۴- از بین بردن تنش ها و آنچه ذهنیت و فاصله ایجاد می کند.
۵- تشکیل میزگردهای تلویزیونی با نخبگان طلبه و دانشجو برای تبیین ضرورت وحدت.
۶- نشست های متعدد طلا ب و دانشجویان و اساتید حوزه و دانشگاه برای آشنایی با یکدیگر و آگاهی از نقطه نظرات همدیگر.
۷- مقابله جدی با جریان های انحرافی و اندیشه های خرافی.

منابع:

قرآن مجید

وصیت نامه حضرت امام (ره)

الحدیث، نشر دفتر تبلیغات اسلامی قم

یکصد و پنجاه آیه و روایت، نوشته دهقان

گفتمان وحدت- عدالت- ستاد علمی- فرهنگی بصیرت